مسیر عرشیان

امدادگر شهید مریم فرهانیان

عارفه ای نشسته بر سجاده خون

24 دی‌ماه سال 1342 در آبادان در خانواده‌ای متوسط و مذهبی به دنیا آمد. دوران کودکی را که در واقع تنها دوره آرام زندگی‌اش بود، در محیط آرام خانه سپری کرد و سپس به مدرسه رفت. پس از گذراندن دوران ابتدایی و راهنمایی وارد دبیرستان شد. در آغاز جوانی با مطالعات فراوان و شرکت در مجالس بحث و سخنرانی، به ماهیت پلید استکبار، امپریالیسم جهانی و صهیونیسم پی‌برد و به دنبال این شناخت، براساس رسالتی که احساس می‌کرد، به صفوف متحد مبارزان پیوست و در تظاهرات مردمی شرکت جست.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دوره آموزشی سپاه را با موفقیت به پایان رساند و جزو اعضای ذخیره سپاه پاسداران شد. با شروع جنگ تحمیلی و تجاوز رژیم بعثی عراق به کشورمان، برادرش را که راهنمای صدیق او در زندگی بود، در حالی که 23 روز بیشتر از جنگ نگذشته بود، از دست داد. شهادت برادر و عشق و علاقه بین آن دو سبب شد که او را الگو قرار دهد و راهش را پی‌بگیرد.

با پیروزی انقلاب شکوهمند انقلاب اسلامی و تشکیل سپاه پاسداران به جمع این عاشقان خدمت پیوست و دوره های آموزشی مربوطه را با موفقیت به پایان رساند و در بیمارستان امام خمینی (ره) آبادان مشغول امداد گری شد و در همین حین از هر کمکی که در آن دوران از دستش بر می آمد دریغ نمی نمود. ( او در این دوران 17 سال داشت ) 17 ساله ای که به اندازه یک بانوی دنیا دیده که تجربه و عشق و ایثار را تجربه نموده بود .

او در آبادان ماند و به یاری برادران مجروح پرداخت و در بخش امداد بیمارستان مشغول به کار شد. با اصرار بیش از حد خانواده، بالاجبار آبادان را ترک کرد، ولی بیش از یکی دو ماه تاب نیاورد و سرانجام راهی آبادان شد و قریب به سه سال به کار امدادگری و پرستاری از مجروحین جنگ در بیمارستان شرکت نفت (امام خمینی) ادامه داد.

وی کسی بود که زینب وار از برادران رزمنده مجروح پرستاری می کرد. و در این مدت یک بار به شدت زخمی شد و به اجبار در بیمارستان بستری شد. مریم فرهانیان یکی از 18 نفر خواهران، امدادگران داوطلب بود که در زمان جنگ در بیمارستان طالقانی آبادان در قسمتهای مختلف، خالصانه خدمت کرد .

در این مدت، خود نیز یک بار زخمی و در بیمارستان بستری شد. او به هنگام آزادی آبادان و شکستن محاصره آن و آزادی خرمشهر و بسیاری از عملیات دیگر، فعالیت چشمگیری داشت. او همچنان به کار در بیمارستان ادامه داد تا بالاخره بر اثر متوقف شدن عملیات و بعد از آزادی خرمشهر، به دلیل اینکه دیگر کار زیادی در زمینه امدادگری در بیمارستان‌ها وجود نداشت، وارد بنیاد شهید انقلاب‌اسلامی آبادان شد و با دو نفر دیگر از خواهران که در آن بنیاد مشغول به کار بودند، در واحد فرهنگی بنیاد، خود را وقف خدمت به خانواده‌های شهدا کرد. او بارها به زبان روزه و در گرمای طاقت‌سوز خوزستان، همراه با همکاران خود، برای سرکشی به خانواده‌های شهدایی که به اهواز (شهرک سمیه)و منطقه‌ای به نام جراحی منتقل شده بودند، می‌رفت و برای خدمت به آنان، آرام و قرار نداشت.

سرانجام در غروب سیزدهم مرداد ماه 1363، در حالی که همراه با دو تن از خواهران همکار خود بر مزار شهیدی که بنا به وصیت مادر شهید که از آنان قول گرفته بود هر سال به جای او بر سر مزار پسر شهیدش حاضر شوند و جای او را پر کنند، در حالی که راهی گلستان شهدا شده بودند، مورد اصابت ترکش خمپاره دشمن بعثی قرار گرفتند و آن دو خواهر همراه او زخمی شدند و مریم به فیض شهادت نائل آمد.

با زندگی این شهید بزرگوار که عارفه ای در لباس امدادگر می توانید با مطالعه کتاب دختری در کنار شط بیشتر آشنا شوید.

ادامه مطلب...

هنر نزد مردان خداست

یکی از آرزوهای دیرینه انسان ماندگاری در جهان و داشتن عمری جاویدان است. آرزویی که برای تحققش هر کسی به اندازه توان و استعداد خود تلاش می کند. اینگونه تلاش ها که زبان گویای اهداف و جهان­بینی انسان است در وادی لغت هنر نامیده می شود ، از این رو ‌هنر را می توان کارکرد متعالی فکر و اندیشه انسان نامید که به واسطه آن نام و سبک هنرمند در نزد هنردوستان مانا و پویا خواهد ماند .

از منظرگاهی معنوی و از دریچه ارزش های اسلامی:حفظ کرامت بشری، جان فشانی در راه اعتلای آرمان های اسلامی، ولایت پذیری و ولایت مداری، داشتن صفات نیکویی چون شجاعت،‌ درایت، سخاوت و درک مسائل مهم مسلمانان و به مقتیضات زمان پیش رفتن... هنری متعالی است که هنرمندان آن مؤمنین واقعی و نام هایی جاوید در تاریخ هستند.

رهروان این هنر اسلامی – انسانی الگوی زندگی هنرمندانه خود را از سیره نبوی و علوی گرفته و خود بعد از گذشت بیش از 1400 سال از شروع انقلاب اسلامی پیامبر در عربستان،‌ برای ما اسوه هایی نه تنها ملی بلکه فراملی و فرا زمانی شده اند تا جایی که به صدق می توان ادعا کرد نامشان در کهکشان هنرمندان ، فروزان تر از هر ستاره ایی می درخشد.

اینان که به واقع جایزه هنریشان گرفتن فیض شهادت از دستگاه خالق هستی است خواندن کتاب زندگیشان هر چند کوتاه و مختصر؛ می تواند قلب ها را روشن و مسیر زندگی را به سمت الوهیت بکشاند. ناهید فاتحی کرجو یکی از همین ستاره های درخشان است که زندگی کوتاه و هنرمندانه اش قابی مصور از پیوند واژه های مظلومیت،‌ شجاعت و ولایت پذیری است .

معرفت به معبود

ناهید در چهارمین روز از تیر ماه سال 1344 در شهر سنندج در میان خانواده ای مؤمن و اهل تسنن به دنیا آمد. پدرش محمد از پرسنل ژاندارمری بود و مادرش سیده زینب زنی شیعه ، زحمت کش و خانه دار بود که فرزندانش را با عشق به اهل بیت بزرگ می کرد .

او کودکی مهربان، مسئولیت پذیر و شجاع بود که در دامن پر معرفت و عفت مادر با بزرگ شدن جسم ، روح معنوی خود را پرورش می داد. عشق به عبادت در سنین کم از ویژگی های منحصر به فرد ناهید بود . آنقدر در محراب عبادت با خدا لذت می برد که به پدرش گفته بود : « اگر از چیزی ناراحت و دلتنگ باشم و گریه کنم، چشمانم سرخ می شود و سرم درد می گیرد. اما وقتی با خدا راز و و نیاز و گریه می کنم؛ نه خسته ام نه سردرد و ناراحتی جسمی احساس می کنم، بلکه تازه سبک تر و آرام تر می شوم .»

نوجوانی از جنس ایمان و شهامت

با شروع حرکت های انقلابی مردم ایران، ناهید هم به سیل خروشان انقلابیون پیوست و با شرکت در راهپیمایی ها و تظاهرات های ضد طاغوت در جرگه دختران مبارز کردستان قرار گرفت. روزی با دوستانش به قصد شرکت در تظاهرات علیه رژیم به خیابان های اصلی شهر رفت. لحظاتی از شروع این خیزش مردمی نگذشته بود که مأموران شاه به مردم حمله کردند آنها ناهید را هم شناسایی کرده بودند و قصد دستگیری او را داشتند که با کمک مردم از چنگال آن دژخیمان فرار کرد. برادرش می گوید: آن شب ناهید از درد نمی توانست درست روی پایش بایستد؛ پشتش بر اثر ضربات ناشی از اصابت باتوم کبود شده بود .

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و شروع درگیری های ضد انقلاب در مناطق کردستان، ناهید که تازه پا به دوران نوجوانی گذاشته بود ، هکماری اش را با نیروهای ارزشی ارتش و سپاه آغاز کرد . شروع این همکاری خشم ضد انقلاب بخصوص گروهک کومله را که زخم خورده فعالیت های انقلابی این نوجوان و سایر دوستانش بودند برانگیخت .

ادامه مطلب...

... روستای انجپل یکی از روستاهای مذهبی شهر آمل، در خانه سید غلامحسین هاشمی، دردی شیرین سراسر وجود سیده زهرا را فراگرفت، اذان ظهر نخستین روز خرداد ماه سال 1346  پنچیمن دختر خانواده به دنیا آمد.  وقتی سیده آذر که برای آوردن مامای محلی رفته بود به خانه رسید، دقایقی از تولد خواهرش می‌گذشت.

سید غلام حسین و همسرش که هر دو از سادات و خانواده روحانیت منطقه هزار جریب ساری بودند  دخترشان را  طاهره نامیدند. سیده طاهره  تحت تعالیم پدرش از کودکی با قرآن، نهج‌البلاغه و سایر کتب روایی شیعی انس و الفت پیدا کرد و به دلیل جو فرهنگی و مذهبی خانواده روح تشنه‌اش با عمیق‌ترین مفاهیم دینی و معنوی سیراب شد.

طاهره از شش سالگی؛ درست وقتی نخستین گام ها را برای آموزش در مدرسه برداشت لحظه‌ای از مطالعه غافل نبود. عشق به مطالعه در کتب اسلامی و اندیشه های متفکران بزرگ انقلاب از او دختری با شعور و درکی بالاتر از سنش، ساخته بود.

او دختری مهربان، دلسوز و دانش‌آموزی نمونه و موفق بود. طاهره حتی در برخورد با دانش‌آموزانی که تحت تأثیر تبلیغات گروهک‌های منحرف قرار گرفته بودند، بسیار مهربان، باحوصله و دلسوز بود و از فرط مهر و دوستی، آن‌ها را به خود جذب می‌کرد

هرگز در ادای تکالیف واجب دینی، کوتاهی نمی‌کرد و مستحبات را تا جایی که می‌توانست، به جا می‌آورد. به حجابش اهمیت زیادی می داد و تا لحظه‌ای شهادت برای چادرش را بر روسری اش سنجاق کرده بود!

در کارهای هنری چون خطاطی، طراحی، گلدوزی، نگارش مقاله، تهیه‌ روزنامه دیواری و نیز اداره‌ی برنامه‌های فرهنگی مدرسه موفق بود. " طاها" تخلصی بود که با آن آثار خود را امضا می کرد. تخلصی که خیلی ظریف و دقیق از ابتدای اسم و فامیلش، گرفته شده بود.از ویژگی‌های کار هنری و گرافیکی طاهره که وی را ممتاز ساخته بود، قالب ها و محتوای انقلابی و سیاسی گرافیک بود. وی به خوبی مفاهیم سیاسی و انقلابی را به تصویر می کشید.

او طراحی و  اجرای بسیاری از برنامه‌های فرهنگی، اجتماعی و حرکت‌های سیاسی مدرسه را بر عهده داشت. بسیار خوش فکر بود و ایده‌ها و طرح‌های زیبا و آموزنده‌ای را برنامه ریزی کرده و به بهترین شکل ممکن اجرا می‌کرد. برگزاری انتخابات نمادین برای بچه‌ها، راه‌اندازی کتابخانه مدرسه و اجرای نمایشنامه های انقلابی در قالب بازی های کودکانه از اقدامامت بیاد ماندی او بود.

بینش و بصیرت سیاسی بسیار قوی داشت؛ به طوری که در محیط مدرسه بر پایه یک اصل نمی ایستاد. اصل دومی برای طاهره مطرح بود و آن، انجام فعالیت های سیاسی و تربیتی بود. قطعا حضورش در راهپیمایی‌ها و تجمعات ضد رژیم پهلوی او را با مواضع انقلاب و آرمان‌های امام خمینی (ره) آشنا کرده‌بود. سیده طاهره و خواهرش، همیشه در صف مقدم راهپیمایی‌های ضد رژیم حضور داشتند.  طاهره یکی از اعضای موثر انجمن اسلامی و عضو فعال پایگاه بسیج شهید محله بود...

روز ششم بهمن ماه سال 1360 گروهک های معاند انقلاب با اشغال شهر با نیروهای بسیجی و مردمی در گیر شده بودند، این روز درست مصادف با عقد خواهرش سیده فاطمه بود.

  شب تا صبح درگیری شدیدی بین جنگلی ها – اعضای اتحادیه کمونیست های ایران- و نیروهای مسلح شهر به خصوص پاسداران اتفاق افتاده بود، مدارس تعطیل شده و سیده طاهره با جمع آوری دارو، رساندن نان به مدافعان شهر،در کمک به   بسیجیان و پاسداران کار و فعالیت بسیاری کرد. تا اینکه هنگام غروب در حالی که 14بهار بیشتر از عمر کوتاهش نمی‌گذشت، با اصابت دو گلوله به گردن و قلبش به فیض شهادت رسید.

شهادتی که بر او طبق دشت نوشته هایش الهام شده بود  . او در نامه ای زیبا نوشته بود که «می رویم و دوباره فلسفه شهادت را زنده خواهیم کرد. صف های طولانی برای شهادت تشکیل خواهیم داد و روزه ی خون خواهیم گرفت.»

عصر روز هفتم بهمن، پیکر پاک شهید سیده طاهره را به حسینیه ارشاد منتقل کردند و روز هشتم بهمن، بر روی دست های زنان شرکت کننده در مراسم تشییع چهل شهید آمل قرار گرفت و در امامزاده ابراهیم این شهرستان به خاک سپرده شد.

قبل از آنی که متوجه بشوند چه اتفاقی افتاده است ، خود را در محاصره ارتشی دیدند که اینک به غارت خانه ها و اداره ها پرداخته بود و هر صدای مقابله یا اعتراضی در گلو خفه می شد، آنها خود را پیروزمندانی فاتح می دانستند که بی آنکه کمترین مقاومتی را در مقابل خود ببینند ، شهر هویزه را به اشغال خود در آوردند.

سهام خیام که دختری دوازده ساله بیش نبود با دیدن صحنه های غارت، آنها را به دشنام گرفته بود، اما بی آنکه بتواند خشمی را برانگیزد سراسیمه خود را به خانه می رساند تا حادثه را به اطلاع اقوام برساند، اهل خانه او را به آرامش دعوت می کنند و از او می خواهند که مثل بقیه مردم شهر ، در خانه بماند!

وحشت دیدن صحنه تخریب مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) در زیر چرخ تانک های عراقی، جایی که او می توانست از دو روز بعد در اول درس بخواند ، خشم او را برانگخته بود و طاقت ماندن در خانه را او گرفته بود. به دنبال بهانه ای می گردد که از خانه خارج شود، ظرف ها را جمع می کند و به مادر می گوید: آب لوله کشی قطع شده می خواهم لب رودخانه ظرف ها را بشویم، مادر در برابر اصرار می تواند ایستادگی کند و سهام براه می افتد در حالی که می داند هیچ قدرتی در برابر ارتش گستاخ عراقی ندارد.

اما با خود می اندیشد شاید اعتراض من جایی در تاریخ جنگ باز کند ، از من بیش از این ساخته نیست. به همان جایی می رود که دیروز به آنها دشنام داده بود. این بار پرتاب سنگ را نیز بر آن اعتراض اضافه می کند. فرمانده که هیچ مقابله ای را نمی پذیرد ، فریاد می کشد : «این دخترا هدف قرار دهید »و بعد گلوله ها به طرف دختر شلیک می شود که 12 سال بیشتر نداشت!!

خون سهام بر زمین فرش می شود که چند ماه بعد در همان جا چهارصد جوان و دانشجو به فرماندهی شهید علم الهدی صحنه دیگری از کربلای حسینی را می آفرینند.

یاد ونامشان گرامی باد.

منبع : یاس های سرزمین عشق , عبدالرضا سالمی نژاد